دوگور دوپا، جاذبه ای عجیب و خاص در گچساران
به گزارش فروشگاه کوچک، کهگیلویه و بویراحمد استانی کوچک اما سرزمین دلاوری ها است، سرزمین آریوبرزن و کی لهراسب ها. استانی کوچک که نگین زاگرس است، دنا را در خود دارد، مملو از درختان بلوط است، رود و آبشار دارد، در کنارش نفت هم دارد، آثار تاریخی و باستانی فراوان هم دارد؛ محوطه تاریخی تَل خسرو، تنگه تاریخی سَروَک، پل های پاتاوه، تخت شاه نشین در این استان واقع شده است.
خاص ترین جاذبه گچساران
یکی از آثار بی نظیری که کمتر بدان پرداخته شده و آن چنان که باید شناخته نشده دوگور دوپا است. اثری عجیب که در حدود 95 کیلومتری مرکز استان یعنی یاسوج قرار گرفته است. از گچساران به سمت شهر باشت که بروید، هفت کیلومتر بعد از باشت از مسیر خاکی به روستای شوش می رسید، بالای تپه مشرف به روستای شوش سفلی و ده کند، دو ستون بلندِ سنگی قرار گرفته است که به دوگور دوپا معروف است.
این دو ستون از سنگ های یک پارچه تراشیده شده و از جنس سنگ آهک و شیری رنگ است. یکی از ستون ها کمتر از دو متر و دیگری کمتر از 190 سانتیمتر ارتفاع دارد که در فاصله 50 سانتی هم قرار گرفته اند.
درباره کاربری این سنگ ها نظر قطعی وجود ندارد. عده ای آن را بقایای آتشکده زرتشتیان می دانند و قدمت آن را به زمان ساسانیان نسبت می دهند. عده ای دیگر بر اساس آنالیز های اجرا شده بر روی این بنا آن را مربوط به آئین مهرپرستی می دانند و معتقدند که این ستون های سنگی شبیه ستون های سنگی معابد مهر است چیزی شبیه به معبد مهر خورهه. خودِ روستائیان نقل می نمایند که تا 50-40 سال پیش، مردم بالای این ستون ها آتش روشن می کردند تا در راه ماندگان، راه را از بی راه تشخیص دهند.
اداره میراث فرهنگی و گردشگری حریم این اثر را تعیین نموده است اما نیاز به آنالیز های بیشتری است تا تاریخچه واقعی اثر تعیین گردد. در شهر باشت علاوه بر وجود طبیعت زیبا و غیرقابل وصف، آثار تاریخی بسیاری وجود دارد که در اینجا به مهم ترین آنها یعنی دوگور دوپا نگاهی می اندازیم. این اثر ارزشمند به عنوان یکی از جاهای دیدنی استان کهگیلویه و بویراحمد، در تاریخ بهمن 1379 با شماره ثبتی 2985 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
اثر تاریخی دوگور دوپا در روستای شوش واقع در 7 کیلومتری شهرستان باشت است. راه رسیدن به روستای شوش سختی خود را دارد.
برای رسیدن به این روستا باید از مسیری خاکی و ناهمواری عبور کرد. در این منطقه دو ستون سنگی سفیدرنگ قرار گرفته است که باستان شناسان سابقه آنها را به دوره ساسانی رسانده اند. این ستون ها بر فراز تپه ای بزرگ و مشرف به دشتی وسیع قرار دارند. ارتفاع هریک از ستون ها به نظر 2متر است. اما در جزییات مقدار آنها با هم فرق دارد. اگر هر دو ستون را به طور دقیق مقدار گیری کنیم متوجه می شویم که این ستون های سنگی در فاصله 50 سانتیمتری از یکدیگر واقع شده اند و ستون شرقی 2 متر و ستون غربی نیز 190 سانتی متر ارتفاع دارد. ستون های سنگی اثر تاریخی و باستانی دوگور دوپا از سنگ آهک شیری رنگ یکپارچه ای تراشیده شده اند و جنس آنها از ساروج است. حریم این اثر تاریخی از سوی اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد تعیین شده و مورخان، محققان و گردشگران زیادی هرساله از آن دیده می نمایند تا مطالعات علمی و تحقیقی خود را به صورت میدانی دنبال نمایند.
در خصوص کاربری این ستون ها نظر پذیرفته شده ای ارایه نشده است. بعضی آنها را میل استودان دانسته و بعضی آنها را به جای مانده یک آتشکده از دوره ساسانی ذکر نموده اند که تنها آتشدان های آن برجای مانده است. از نظر بعضی دیگر نیز، این اثر تاریخی مربوط به آتشدان هایی است که برای نمایاندن راه به کاروانیان مورد استفاده قرار گرفته اند. آنالیز های مقدماتی و اولیه نشان می دهد که فضا و شکل عمومی این ستون های سنگی به ستون های سنگی معابد مهری و میترائیسم (مانند ستون های خورهه) شباهت نسبی دارند.
اهالی روستا براین عقیده اند که کارویژه ستون ها این است که راهنمای عبور قافله ها برای دور نشدن از مسیر در تاریکی باشند. اهالی روستا می گویند تا 50سال پیش هم، با غروب آفتاب، هر شب اهالی روستای شوش به نوبت روی ستون ها، آتشی به راه می انداختند تا عشایر، کاروان ها و ماشین های سرگردان مسیر خود را به روستا پیدا نمایند. این ستون های سنگی ارزشمند که در بین اهالی روستای شوش به فانوس روستا مشهورند در سال 1379 در لیست آثار ملی قرار گرفتند.
این ستون های تاریخی امروزه نیز با وجود گذر زمان و حوادث طبیعی از گزند روزگار به دور مانده و حفظ شده اند. در کنار این دوستون سنگی که به دوگور دوپا معروفیت یافته اند باغ های پرتقال زیبایی قرار گرفته است که بر زیبایی این اثر تاریخی تاثیر گذاشته است.
اثر تاریخی دوگور دو پا که از جاهای دیدنی گچساران و باشت به شمار می رود، همه ساله در روزهای تعطیل پذیرا و میزبان مسافران و گردشگران است. شهرستان باشت علاوه بر اثر تاریخی و باستانی دوگور دوپا، دارای جاذبه های تفریحی و گردشگری بی بدیل و متعددی است که گردشگران و علاقمندان به فرهنگ، تاریخ و هنر با رفتن به شهرستان باشت می توانند از نزدیک این آثار را ببینند.
منبع: گردشبان