شانکر، عامل خسارت زای گردوی ایرانی - فروشگاه کوچک

منیر اسدزاده در گفت وگو با خبرنگاران با اشاره به این که درخت گردو علاوه بر ایران در دیگر کشورهای آسیایی، اروپایی، آمریکای شمالی و جنوبی کشت می گردد، اظهار کرد: این درخت از محصولات مهم خشکباری جهان به شمار رفته و در بعضی کشورهای صنعتی به عنوان یک درخت روغنی بسیار مهم به حساب می آید.

وی با اشاره به این که گردوی ایرانی مهم ترین گونه از جنس جوگلانس است که هم از نظر میوه خوراکی و هم از نظر صنایع چوب مورد توجه است، بیان کرد: کِشت گردو در 26 استان کشور انجام می گردد که در سال های اخیر بیماری شانکر گسترش زیادی داشته و در شرایط مناسب تهدید جدی برای درختان گردو محسوب می گردد.

اسدزاده ادامه داد: این بیماری یکی از مهم ترین عوامل کاهش فراوری از نظر کمیت و کیفیت این محصول است که در مناطق مرطوب و پُرباران به شدت شیوع دارد و خسارات زیادی به باغات گردو وارد نموده است.

این کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان گفت: شانکرهای پوستی گردو بیماری های ثانویه ای هستند که به دنبال ضعیف شدن درخت در اثر تنش های محیطی ازجمه سطحی بودن یا فشردگی خاک، خشکی، آبیاری بیش ازحد و پوسیدگی های طوقه و ریشه ظاهر می شوند و حتی درختانی که از شانکر بهبود یافته اند اگر مجدداً در معرض چنین تنش هایی قرار بگیرند، شانکرها دوباره در آن ظاهر می شوند به همین دلیل شناخت و برطرف علل اولیه ضعف درخت مهم تر و مقدم تر بر درمان شانکر است.

وی با اشاره به این که معمولاً درختان شش تا هشت ساله به این بیماری مبتلا می شوند، بیان کرد: علائم بیماری به صورت شکاف های طولی در پوست تنه و شاخه های اصلی دیده می گردد، از اواخر بهار تا اوایل پاییز، از آن ها تراوشات غلیظ قهوه ای یا قرمز رنگی بیرون می زند و پس از خشک شدن قهوه ای یا سیاه شده و ظاهری شبیه خونریزی به درخت می دهد.

اسدزاده با اشاره به این که میزان رشد شانکرها به 30 سانتی متر در بهار و 60 سانتی متر در تابستان می رسد، بیان کرد: این باکتری با مسدود کردن آوند آبکش، باعث اختلال در حرکت قند و در نتیجه ایجاد نشانه های زوال مانند تنگی تاج، زردی برگ و خزان زودرس، خشکی شاخه، اُفت محصول و حتی مرگ درخت می گردد.

این کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان ادامه داد: باکتری عامل بیماری در درون شانکر یا تراوشات خشک شده روی تنه درخت زمستان گذرانی می نماید و از اوایل بهار تا اواخر پاییز فعال شده و توسط تراوشات به بیرون راه می یابد.

وی گفت: باکتری به وسیله باران و آبیاری بارانی وارد زخم های عمیقی که به پوست داخلی رسیده اند، می گردد و سایر درختان سالم را آلوده می نماید و معمولاً چند سال طول می کشد تا نشانه های بیماری ظاهر گردد.

اسدزاده تأکید کرد: این بیماری تا به امروز با سموم شیمیایی یا آنتی بیوتیک قابل کنترل نبوده اما در ابتدای بیماری جراحی قسمت آلوده و ضدعفونی با سموم مسی یا هیپوکلریت سدیم مؤثر است.

این کارشناس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان اضافه نمود: از نظر منابع ژنتیک مقاومت، کلیه ارقام گردو ازجمله نوع ایرانی به شانکر عمقی پوست حساس و پایه های تجاری به ویژه پارادوکس به این بیماری نسبتاً مقاوم هستند.