معرفی کاکنج و خواص درمانی آن - فروشگاه کوچک

نویسنده: صمصام صانعی

نام علمی:

Physalis alkekengi L.، نام فرانسه Physalis و نام انگلیسی آن Alkekengy می باشد. نام های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، عروسک پشت پرده، جوزالمزج، حب اللهو، کرز المقدس، کاکنه و کاکِنَج نامیده شده است. در سراسر اروپا و آسیای مرکزی و در ایران بیشتر در نواحی مرکزی، استان های شمالی و شمال غربی، فارس و اصفهان انتشار دارد.

تیره گیاه:

سیب زمینی Solanaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی و چند ساله به ارتفاع حدود 50 سانتی متر گاهی موارد بیشتر با ساقه ای زاویه دار به رنگ مایل به قرمز و برگ های آن به رنگ سبز تیره، متناوب، بیضوی، نامنظم، نوک تیز و دارای دمبرگی دراز می باشند. گل های گیاه دارای وضع منفرد بر روی ساقه و در رأس دمگلی کوتاه و خمیده ظاهر می شوند. مادگی گل های آن شامل تخمدانی بیضوی، بی کرک و دو خانه می باشد و پس از رسیدن به میوه ای به صورت سته، به رنگ قرمز، به بزرگی گیلاس و محصور در پرده ای قرمز رنگ تبدیل می گردد. این پرده از بهم پیوستن و رشد کاسه گل به وجود می آید. در داخل میوه دانه های متعدد کوچک، مسطح و سفید رنگ وجود دارد.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن سرد و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در سراسر اروپا و آسیای مرکزی و در ایران بیشتر در نواحی مرکزی، استان های شمالی و شمال غربی، فارس و اصفهان انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در میوه و برگ:

در میوه ویتامین C، قند اسید سیتریک و در برگ های گیاه یک ماده تلخ به نام فیزالین تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

میوه و کاسه گل. ضمناً برگ و ساقه های گیاه هم خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

به طور معمول به صورت دم نموده یا جوشانده استفاده می نمایند و در طب سنتی برای درمان بیماری ها نحوه و میزان مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می نماید.

خواص درمانی:

خارج نماینده رسوبات ادراری و بازنماینده قاعدگی، ادرارآور و ضد سنگ های با منشأ اوره و اگزالات در مجاری ادراری، ضد کرم معده و صفرابر، دفع نماینده اسید اوریک بالا و نرم نماینده سینه، مخدر و ضد تب، خواب آور و ضد استسقاء، ملین و تصفیه نماینده خون، ضد یرقان و برطرف نماینده تشنگی، التیام بخش زخم های مجاری ادراری و مفید برای بیماری های کلیه و مثانه، ضد برونشیت و ضد نفس تنگی می باشد. ضمناً برای بواسیر، روماتیسم های نقرسی، بیماری های کبدی و برطرف جوش و کورک هم مفید است.

تذکر:

استفاده خودسرانه و بدون علت از عروسک پشت پرده مانع از بارداری می گردد و زیاده روی در مصرف آن ایجاد مسمومیت می نماید.

منبع مقاله :

صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.

منبع: راسخون